#Start

Vriend of vijand?

Vriend of vijand? Dat lijkt momenteel de vraag in het publieke debat over de terugkomst van de wolf. Persoonlijk denk ik dat het geen van beide is. De termen vriend of vijand horen niet thuis in de ecologie. Maatschappelijk gezien ook niet, de wolf is geen knuffeldier maar ook geen menseneter. De wolf is gewoon zichzelf, een toppredator die met zijn jachtmethode de roedel voedt met in het wild levende dieren. Dat doen zij op zo’n manier dat dit evenwicht brengt in de natuur. Enkel zwervende wolven die nog geen territorium hebben vergrijpen zich onderweg aan schapen, of ander relatief klein vee, dat niet (goed) beschermd is.

Beschermen

Bescherming van de wolf is nodig omdat deze diersoort nog steeds niet in voldoende aantallen aanwezig is. Verspreiding van roedels in voldoende aantallen geven een goede genetische variatie. En deze aantallen en variatie in DNA heb je nodig om een diersoort in zijn algeheel sterk en gezond te houden. De bescherming van de wolf als diersoort is vastgesteld in verschillende wetten die bestaan om alle flora en fauna in Europa te beschermen. Nu er weer wolven in Nederland gevestigd zijn, heeft Nederland dan ook de wettelijke taak om wolven en hun leefgebied te beschermen. De provincie is verantwoordelijk voor de uitvoering van deze taak.

Voorlichting en monitoring

De kans om een wolf in het wild te zien is extreem klein.

Goede bescherming begint met voorlichting en monitoring, hierin heeft het platform Wolven in Nederland (WiN) zich verantwoordelijk gesteld. Het wolvenmeldpunt valt hier ook onder. Het meldpunt verwerkt alle meldingen van mogelijke waarnemingen. Het doel van monitoren is niet alleen om te bepalen waar wolven zich vestigen maar ook het in de gaten houden van de dieren en het bepalen van territoria. Ook kan je bij sterfgevallen van wolven vaststellen hoe ze om het leven gekomen zijn. In andere landen zijn relatief veel wolven het slachtoffer van stroperij. Als niemand weet waar de wolven zijn dan kunnen ze ook niet gemist worden… Dus ook hierin is monitoring erg belangrijk. Alle meldingen die gedaan worden bij het meldpunt worden afgehandeld door enthousiaste en getrainde vrijwilligers. Er zijn ook vrijwilligers die zelf actief monitoren in het veld. Zij lopen de paden af op zoek naar prenten en drollen. Daarnaast heeft WiN een folder uitgebracht, worden er talloze lezingen gegeven en is de website een bron van informatie.

Drollen

Een wolvendrol met zichtbaar veel haar en delen van bot. Een meetlat helpt om het formaat te bepalen.

Wolven markeren hun territorium onder andere met hun drollen en deze leggen zij midden op het pad. Het is altijd verstorend om van de paden af te gaan en dit is ook niet nodig om hun sporen te vinden. Wolvendrollen bestaan onder andere uit haren, botmateriaal en hoeven. De standaard maten zijn gesteld op een totale lengte van 20 cm en zo’n 3 cm in doorsnede. Maar hier zijn natuurlijk meerdere variaties op. Stevige vossendrollen en drollen van honden die vers voer krijgen kunnen voor verwarring zorgen. Bij een mogelijke wolvendrol wordt daarom DNA onderzoek uitgevoerd. Dit is een kostbare zaak. In Gelderland worden deze kosten door de provincie gedragen. Omdat drollen een belangrijke functie hebben is het erg belangrijk dat je deze laat liggen. Voor DNA onderzoek nemen wij slechts een klein deel mee, dit gaat via een vast protocol. Soms nemen mensen een stuk mee, dit is dan niet meer geschikt voor DNA onderzoek. Laat drollen dus liggen en maak alleen foto’s van de drol met iets om het formaat aan te geven. Meerdere foto’s van de drol plus de omgeving helpen om te bepalen of het de moeite waar is om een monster af te nemen voor onderzoek.

Kadavers

Het is ook mogelijk om kadavers op DNA te onderzoeken. Zo is bekend dat GW998F sinds haar vestiging op de Veluwe geen schapen meer heeft gepakt. En dit bevestigd wat al bekend is; wolven met een territorium gaan zich toeleggen op wild. Van wolvin GW960F zijn geen schapenprooien in Nederland bekend. Onlangs heeft GW960F een hertenkalf van 60 kilo gepakt, dit heeft ook het nieuws gehaald. Alleen zwervers die nog niet bekend in een gebied zijn pakken schapen die niet beschermd zijn en daardoor een makkelijke snack zijn. Uit Duits onderzoek naar bijna 7000 wolvendrollen bleek dat slechts 1.1% van de prooien uit vee bestaat. Gelukkig zijn er voldoende preventieve maatregelen te nemen om (hobby)vee te beschermen. Al moet niet onderschat worden dat dit serieuze consequenties heeft voor de (hobby)veehouder en het landschap. Meer informatie over schade en preventie is te vinden op de site van BIJ12, het officiële kanaal voor registratie en afhandeling van schade door fauna.

Wolvin GW998F

Prenten van een wolf. Er worden nu vele meldingen van grote hondenpoten doorgegeven. Een wolvenpoot is langer dat dat deze breed is.

Als uit DNA onderzoek blijkt dat het om een wolf gaat dan is óf bekend om welke wolf het gaat óf er wordt een nieuwe “wolfcode” aangehangen. Op de Veluwe is GW998F momenteel de meest bekende wolvin. GW staat voor Grey Wolf het nummer is opeenvolgend en F staat voor Female. Via onderzoek naar drollen is haar vestiging op de Veluwe bevestigd. Maar ook is er via DNA onderzoek vastgesteld dat er een mannelijke wolf in haar territorium is. Daarnaast zijn er twee loopsporen naast elkaar gevonden en is er zelfs melding van geweest dat men wolven heeft horen huilen. En daarmee ging het wolvenplan heel snel van fase 1 naar fase 2. Wanneer de eerste jongen geboren zijn gaan we door naar fase 3. Wie dit allemaal heel interessant vind moet echt het wolvenplan lezen.

Later meer

Dit is zo’n boeiend onderwerp waar zoveel over geschreven kan worden. En deze blog bevat lang niet alle informatie. Bovendien heb ik echt mijn best gedaan om het kort en bondig te houden. Met bovenstaande introductie over de wolf wil ik jullie graag meenemen in het verhaal van deze dieren. In volgende blogs zal ik meer ingaan op het monitoren en alle andere leuke zaken. Maar ook het beschermen van vee komt zeker nog terug. De volgende blog over wolven gaat verder in op het onderwerp monitoren en het territorium.

Bedankt voor het lezen en tot de volgende blog.

Groetjes Sabine

Geef een reactie